Kernenergie in Zwitserland
Zwitserland rekent voor zijn elektriciteitsproductie op een elektriciteitsmix met heel weinig koolstof, op basis van meer dan 90% hydro-elektriciteit en kernenergie. Zwitserland is ook een netto-importeur van elektriciteit (+/- 10%). Lees meer informatie over de elektriciteitsmix, de Zwitserse energiestrategie voor 2050, hoe de bevolking tegenover kernenergie staat en de aanpak van radioactief afval …
Een elektriciteitsmix van hydro-elektriciteit en kernenergie
Kenmerkend voor de Zwitserse elektriciteitsmix is de lage uitstoot van CO2. In 2016 werd de elektriciteitsproductie voor 59% verzorgd door hydro-elektriciteit, voor 32% door kernenergie, voor 5% door klassieke thermische centrales en voor 3,2% door diverse hernieuwbare energieën. Deze mix moet in 2017 nagenoeg gelijk blijven. Een deel van de elektriciteit wordt ook gebruikt voor de opslag door oppompen. De elektriciteitsproductie volstaat niet om aan de binnenlandse vraag te voldoen.
De elektriciteitsproductie in Zwitserland is sterk seizoensgebonden. Kernenergie (50%) en de import (afkomstig van een Frans nucleair park) zijn essentieel in de winter. Hydro-elektriciteit is dan weer overvloedig beschikbaar in de zomer wanneer er minder behoefte is. Dan exporteert Zwitserland elektriciteit.
Kernenergie in Zwitserland
Zwitserland beschikt over 5 kerncentrales: Beznau I en Beznau II, Gösgen, Leibstadt en Mühleberg.
Alle Zwitserse reactoren behalve Mühleberg hebben exploitatievergunningen van onbeperkte duur, zolang ze de regelgevende instantie kunnen aantonen dat ze veilig werken. Mühleberg moet elke tien jaar een nieuwe vergunning krijgen. De recentste was in december 2009 op voorwaarde dat het voldeed aan de nucleaire veiligheidsvereisten.
Zwitserland beschikt overigens over drie kernreactoren voor onderzoek: Würelingen, Lausanne en Bâle.
De energiestrategie voor 2050
De nieuwe energiewet heeft drie richtsnoeren: de energetische efficiëntie van gebouwen, van de mobiliteit enz.; de ontwikkeling van hernieuwbare energie en een geleidelijke uitstap uit de kernenergie, met veiligheid als enig criterium.
Op 21 mei 2017, tijdens een stemming over de nieuwe energiestrategie waarbij 42% van de bevolking kwam stemmen, stemde 58% voor deze strategie. Door dit referendum zeiden de Zwitsers 'nee' tegen de bouw van nieuwe centrales, 'ja' tegen de ontwikkeling van hernieuwbare energie en 'ja' tegen maatregelen om de energetische efficiëntie te verbeteren. Voor de huidige kerncentrales is er echter geen enkele beperking van de exploitatie voorzien.
In overeenstemming met de Zwitserse wetgeving mag een kerncentrale zo lang blijven werken als ze de wettelijke veiligheidsvereisten naleeft. Een voorstel om de exploitatieduur van de huidige reactoren te beperken tot 45 jaar, werd in november 2016 door de bevolking weggestemd.
In de herfst van 2017 hield Demoscope een representatieve peiling bij 2202 mensen. Uit de peiling bleek dat 85% van de ondervraagde mensen de voordelen van kernenergie op prijs stellen. Ze biedt een betere bevoorradingsveiligheid, lage elektriciteitsprijzen en een werking zonder fossiele brandstoffen. De meerderheid van de bevolking is ook overtuigd van de veiligheid van de kerninstallaties.
Het beheer van radioactief afval
NAGRA, het equivalent van NIRAS in België, is verantwoordelijk voor het opstellen en uitvoeren van oplossingen in Zwitserland, waarmee radioactief afval duurzaam kan worden afgevoerd, met respect voor mens en milieu. De Zwitserse Bondsraad en het parlement kozen voor het idee van diepe geologische lagen.
Bronnen: BP Statistical Review, World Nuclear Association, Federal Statistics Office, Office Fédéral de l’Énergie, Swiss Nuclear, Nuklear Forum, Kernenergie, NAGRA.