Betere medische diagnose dankzij kerntechnologie
Medische toepassingen van de nucleaire technologie worden steeds vaker gebruikt om diagnoses te stellen. Dankzij kerntechnologie is het mogelijk om het menselijke lichaam te verkennen, de werking van de organen te analyseren en eventuele anomalieën te ontdekken die niet aan het licht zouden komen met andere onderzoeksmethodes.
Elk jaar worden wereldwijd ongeveer 30 miljoen diagnoses gesteld dankzij de nucleaire technologie. Meer dan 80% van alle toepassingen van de nucleaire geneeskunde zijn medische beeldvormingstechnieken waarbij isotopen worden gebruikt.
30 miljoen diagnoses per jaar dankzij de nucleaire technologie.
De bijdrage van nucleaire beeldvorming
De conventionele radiologie maakt het mogelijk om de structuur van een specifiek gebied van het lichaam te analyseren. Dankzij de nucleaire medische beeldvorming, meer in het bijzonder, kunnen we de werking van de organen, de cellen en ... bestuderen. Een concreet voorbeeld: de eerste methode levert een foto van de schedel op, de tweede methode geeft meer informatie over de stofwisseling in de hersenen.
Daarnaast stelt de nucleaire geneeskunde artsen in staat om het volledige lichaam te verkennen door radiotracers te volgen met een camera. Zo kunnen ze een vroegtijdige en precieze diagnose stellen van eventuele metastasen in het lichaam. Enkele voorbeelden van technieken die het volledige lichaam bestuderen: PET- en PET/CT-scans, scintigrafieën met gallium, scintigrafieën met gemerkte witte bloedcellen, MIBG-scintigrafieën en scintigrafieën met octreotide.
Enkele voorbeelden van diagnostische en opsporingsonderzoeken
- Een botscintigrafie van het volledige lichaam wordt gebruikt voor talrijke botaandoeningen (pijn, infecties, metastasen).
- Een myocardscintigrafie spoort coronaire ziekten op, maar geeft ook waardevolle informatie over het risico op een hartinfarct.
- Een hepatobiliaire scintigrafie HIDA maakt het mogelijk om galblaasziekten op te sporen.
- Een longscintigrafie (V/Q) is een belangrijke stap om een vroegtijdige diagnose te stellen van een longembolie en de ziekte te behandelen.
- Een scintigrafie met jodium-123, tot slot, wordt gebruikt om de schildklier in beeld te brengen.
Hoe gaan we tewerk?
Om een diagnose te stellen gaat de nucleaire geneeskunde de stofwisselingsprocessen letterlijk in beeld brengen door patiënten radioactieve farmaceutische producten toe te dienen. Daarvoor worden medische isotopen gebruikt (ook wel radioactieve isotopen of radio-isotopen genoemd). Deze stoffen worden ingeademd of intraveneus of oraal toegediend en worden door bepaalde delen van ons lichaam opgenomen. Vervolgens detecteert een camera of scanner de zwakke straling die deze radio-isotopen uitzenden en zet die om in beelden via de computer. Deze techniek heet medische beeldvorming.
Deze beelden worden dan door artsen geanalyseerd, op basis waarvan ze vroegtijdig precieze diagnoses kunnen stellen voor tal van ziekten.
Na het onderzoek verlaten de radioactieve stoffen het lichaam snel via de urine. De stoffen houden geen gevaar in voor de patiënt.
Dokter François-Xavier Hanin is specialist in de nucleaire geneeskunde aan de Cliniques universitaires Saint-Luc in Brussel. Hij geeft uitleg over zijn beroep en over hoe de nucleaire geneeskunde helpt om een diagnose te stellen voor meer dan 60 ziekten, waaronder kanker.
Verschillende specifieke technieken
In de medische beeldvorming worden verschillende technieken gebruikt. Dat gaat van radiografie over scintigrafie tot PET-scans. Zij maken het mogelijk om:
- de diagnose steeds meer te verfijnen;
- het stadium van de ziekte te beoordelen;
- sneller een eventuele terugval te detecteren;
- de reactie op de behandeling vroegtijdig te beoordelen.
Al deze technieken evolueren voortdurend.