Kernenergie in de energiemix
Als in 2025 de laatste kerncentrale sluit, verdwijnt daarmee de belangrijkste elektriciteitsbron die we in België beschikbaar hebben. Kernenergie is al ruim veertig jaar lang goed voor méér dan de helft van alle Belgische elektriciteit. Belangrijker, kernenergie staat voor 90% van de koolstofarme elektriciteit die we produceren, en garandeert een hoge bevoorradingszekerheid en stabiele elektriciteitsprijzen. In alle veiligheid. In tegenstelling tot wat sommigen beweren, is kernenergie een essentiële schakel om de energietransitie te doen slagen.
Maar kernenergie, en meer algemeen nucleaire technologie, staat in België ook voor een wereldwijde bekendheid,een unieke knowhow, 20.000 jobs, een belangrijk exportproduct en een expertise die doorheen quasi alle economische sectoren loopt: wetenschappelijk onderzoek, geneeskunde, industriële toepassingen, en zo voort. De nucleaire technologie, wetenschap en industrie is een incubator voor innovatie. om de bevoorradingszekerheid te garanderen, de prijs voor de productie van elektriciteit onder controle te houden en de concurrentiekracht van de Belgische bedrijven veilig te stellen, kunnen we niet om kernenergie heen.
Kernenergie en hernieuwbare energie zijn complementair
Kernenergie is uiteraard niet de enige manier om de klimaatdoelstellingen te halen. Ook hernieuwbare energiebronnen, zoals zonnepanelen, windturbines en waterkrachtcentrales spelen een belangrijke rol in de energiemix.
Maar het potentiële aandeel van hernieuwbare energie in de Belgische energiemix is te klein om kernenergie volledig te vervangen. Hernieuwbare energie zou tegen 2030 maximaal 22% van de totale energiemix innemen bij een volledige kernuitstap en 19% in een scenario mét het behoud van kernenergie.** De kerncentrales (langer) openhouden staat dus niet haaks op de ontwikkeling van hernieuwbare energie.
Bron:
* Impactanalyse van de kernuitstap in België (2013), PwC Enterprise Advisory.
** Deze berekening is gebaseerd op de bestaande productiecapaciteit en de gegevens van het National Renewable Energy Action Plan (NREAP) en de Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas (CREG).
Kernenergie en hernieuwbare energie kunnen perfect worden gecombineerd om te voldoen aan de elektriciteitsbehoefte in België, zonder dat de CO2-uitstoot significant toeneemt.
Ongeveer de helft van de elektriciteit in België is afkomstig van kernenergie.
Als we de energiebevoorrading willen garanderen, kunnen we op korte termijn niet zonder kernenergie.
Kernenergie is een manier voor België om minder afhankelijk te zijn van de internationale gas- en oliemarkt. Bovendien is kernenergie minder gevoelig voor prijsschommelingen, importrechten en geopolitieke incidenten.
We zouden natuurlijk ook méér elektriciteit kunnen importeren, maar de importcapaciteit is beperkt en we zouden dure en ingrijpende aanpassingen moeten doen aan het hoogspanningsnet.
Als in 2025 de laatste kerncentrale sluit, verdwijnt daarmee de belangrijkste elektriciteitsbron die we in België beschikbaar hebben. Kernenergie is al meer dan veertig jaar lang goed voor méér dan de helft van alle Belgische elektriciteit. Belangrijker, kernenergie garandeert een hoge bevoorradingszekerheid. In alle veiligheid.
Kerncentrales stoten zeer weinig CO2 uit en zijn op dat vlak vergelijkbaar met een windmolenpark. Tegen 2030 zullen de kerncentrales de CO2-uitstoot van de elektriciteitssector met de helft kunnen terugdringen.
De klimaatdoelstellingen van België
“De energietransitie is zonder twijfel één van de grote uitdagingen voor ons land. Ze vormt het pad dat België zal leiden naar een koolstofarmer energiesysteem dat onze uitstoot van broeikasgassen terugdringt. Het klimaatakkoord van Parijs en de Europese doelstellingen voor klimaat en energie in 2030 vormen hiervoor de leidraad.”
Op die manier verwoorden de 4 Belgische energieministers de uitdaging waarvoor ons land de volgende decennia staat.2 Met het Energiepact en de energietransitie heeft België de ambitie om tegen 2050 zijn volledige energie- en elektriciteitsbevoorrading koolstofarm te maken. Een gedecentraliseerde stroomproductie, hernieuwbare energie, opslag, slimme netten, vraagsturing en vermindering van de elektriciteitsvraag, energie-efficiëntie en isolatie van gebouwen zijn de pijlers om die energietransitie te realiseren.
Met kernenergie zou de Belgische elektriciteitssector in 2030 net geen 13 miljoen ton CO2 uitstoten. Zonder kerncentrales zou de CO2-uitstoot oplopen tot 27,1 miljoen ton, wat overeenkomt met ongeveer 1,3 keer meer dan de CO2-uitstoot van het volledige huidige wagenpark in België.
Volgens het IPCC* zal over 35 jaar 80% van de elektriciteit wereldwijd koolstofarm moeten zijn (vandaag is dat 30%) als we de klimaatverandering willen afremmen. Tegelijkertijd zal de vraag naar elektriciteit verdubbelen. Een dergelijke uitdaging vereist het gebruik van alle koolstofarme technologieën, zoals hernieuwbare energie en kernenergie.
In de Verenigde Staten vertegenwoordigt kernenergie twee derde van de koolstofarme elektriciteit. Er is beslist dat 75 van de 100 actieve reactoren 60 jaar open mogen blijven. In de Europese Unie levert kernenergie meer dan de helft van de koolstofarme elektriciteit.
Het IPCC** heeft 1.200 mogelijke scenario's geregistreerd om de milieudoelstellingen te halen. Slecht 8 van de 1200 scenario’s slagen erin om de milieudoelstellingen te halen zonder kernenergie. Anders gezegd : in de andere 1192 scenario’s is de doelstelling enkel haalbaar mét kernenergie.
Bronnen :
Belgische gezinnen verbruiken gemiddeld zo'n 3.500 kilowattuur per jaar. Voor de productie van deze hoeveelheid elektriciteit is slechts 7 gram uranium nodig of… 1.100 kg steenkool!
In geval van een kernuitstap zal de gemiddelde nettoproductiekost van elektriciteit met 22% stijgen tegen 2030.
Energieprijzen, werkgelegenheid en de concurrentiekracht van ons land
Dankzij kernenergie is de gemiddelde nettokostprijs voor de productie van elektriciteit relatief stabiel blijven.
In geval van een kernuitstap daarentegen, zou de gemiddelde nettoproductiekost van elektriciteit met 22% stijgen tegen 2030. De stabiliteit van de bevoorradingszekerheid en de energieprijs zijn twee factoren die doorslaggevend zijn voor de concurrentiekracht van onze ondernemingen. Bovendien zijn het belangrijke criteria voor bedrijven die zich in ons land willen komen vestigen of die willen investeren in hun bestaande Belgische vestiging.*
Wat de werkgelegenheid betreft, is kernenergie goed voor 10.000 jobs in ons land. Daarnaast spelen er grote economische belangen op lokaal, regionaal, nationaal en internationaal niveau.
*Bron: Impactanalyse van de kernuitstap in België (2013), PwC Enterprise Advisory.