Belgische elektriciteitsmix november 2021: kernenergie levert 50% van onze elektriciteit
De Belgische kerncentrales waren afgelopen maand goed voor de helft van de Belgische elektriciteitsmix. Kernenergie was in november ook de belangrijkste koolstofarme elektriciteitsbron.
Naast kernenergie werd in november 17,5% van onze elektriciteit opgewekt via andere koolstofarme technologieën: 12% uit wind, 2% uit zon en 3,5% uit andere hernieuwbare bronnen (o.a. waterkracht).
Minder wind door klimaatverandering?
November was een sombere maand met heel weinig zon of wind. In de laatste helft van de maand was de zon amper 18 uur te zien. Ook de wind presteerde ondermaats: de gemiddelde windsnelheid voor Ukkel bedroeg slechts 2,7 meter per seconde (m/s). Samen met 1937 en 1942 is dit de op een na laagste waarde die ooit werd gemeten sinds het begin van de waarnemingen, in 1879.
Dit weerfenomeen (een lange periode met weinig of geen wind) staat in de sector bekend als Dunkelflaute. Klimaatexperts wijten dit fenomeen aan de opwarming van de aarde in het Poolgebied. Daardoor zijn er minder grote temperatuurverschillen op aarde, waardoor de straalstromen minder sterk worden. Een verdere opwarming van de aarde zou dit fenomeen de volgende decennia nog kunnen versterken, waardoor de windsnelheden in de toekomst verder systematisch zouden kunnen afnemen.
Een logisch gevolg van dit fenomeen is dat er amper elektriciteitsproductie is via windmolens. Hoe afhankelijk we worden van wind en zon voor de productie van elektriciteit, hoe meer we riskeren blootgesteld te worden aan onverwachte weersomstandigheden, zoals Dunkelflaute. Vandaar ook het belang van een betrouwbare en koolstofarme baseload elektriciteitsproductie die niet afhankelijk is van wind en zon, zoals kernenergie.
De Belgische elektriciteitsmix van november 2021
Samen zorgden kernenergie (50%) en hernieuwbare energie (17,5%) er in november voor dat 67,5% van de Belgische elektriciteit koolstofarm was. Een mooi voorbeeld van de complementariteit tussen beide koolstofarme energiebronnen!
Fossiele energie (vooral gas) zorgde afgelopen maand voor 32,5% van de Belgische elektriciteit, en voor 94,4% van de CO2-uitstoot voor de Belgische elektriciteitsproductie.
De Belgische elektriciteitsmix van november 2021 zag er als volgt uit:
- kernenergie: 50%
- windenergie: 12%
- zonne-energie: 2%
- andere hernieuwbaar: 3,5%
- fossiel en andere: 32,5%
Wat na 2025?
Na 2025, bij een volledige kernuitstap, verliezen we meer dan de helft van onze huidige Belgische productiecapaciteit. Het is onmogelijk om die grote hoeveelheid elektriciteit volledig op een andere koolstofarme manier op te wekken. Zelfs met de sterke verdere ontwikkeling van hernieuwbare energie, zal het aandeel fossiele energie door de kernuitstap toenemen. Nieuwe gascentrales zullen de plaats innemen van kerncentrales, met een CO2-uitstoot die 40 keer hoger ligt.
Om dat concreet te maken: in een scenario zonder kernenergie, met evenveel geïnstalleerde capaciteit aan hernieuwbare energie, en bij dezelfde weersomstandigheden, zou de afgelopen maand 82,5% van de Belgische elektriciteit zijn opgewekt door fossiele energiebronnen.
Over deze cijfers
Voor deze berekeningen baseren we ons op de meest recente beschikbare gegevens van ELIA.
Elke maand publiceert ELIA, de beheerder van het Belgische elektriciteitsnet, de cijfers van de energiemix. Deze mix bevat het aandeel van de verschillende energiebronnen die voor België elektriciteit opwekken: fossiele energie (vooral gas), kernenergie, windenergie, zonne-energie en andere hernieuwbare energiebronnen (o.a. waterkracht en kleine productie-eenheden wind/zon <25 MW).